ÖZET
Uyuz hastalığı nedir? dediğimizde, hastalığı uyuz böceği nin ve uyuz yapıcı akarların yol açtığı şiddetli kaşıntı olarak tanımlayabiliriz. Uzun süreli kaşıntı olarak da bilinen uyuz, akar (Sarcoptes scabiei) böceğinin bulaşıcı bir cilt istilasıdır. Uyuz hastalığında en sık görülen semptomlar şiddetli kaşıntı ve sivilce benzeri bir döküntüdür. Bazen ciltte küçük oyuklar görülebilir. İlk enfeksiyonda kişi genellikle iki ile altı hafta arasında semptomlar geliştirir. İkinci bir enfeksiyon sırasında semptomlar 24 saat gibi kısa bir sürede başlayabilir. Bu semptomlar vücudun çoğunda veya bilekler, parmaklar arasında yada bel boyunca sadece belirli bölgelerde görülebilir. Vücudun baş kısmı etkilenebilir, ancak bu genellikle sadece küçük çocuklarda görülür. Kaşıntı genellikle geceleri daha kötüdür. Kaşıma ciltte bozulmaya ve cildin ek bakteriyel enfeksiyonuna neden olabilir.
Uyuz böceği, dişi akar Sarcoptes scabiei’dir. Uyuz böceği hominis, (İç Parazit) ektoparazittir (Dış parazit). Akarlar yaşamak ve yumurtalarını bırakmak için cilde girerler. Uyuz belirtileri akarlara karşı alerjik reaksiyona bağlıdır. Uyuz en sık olarak, cinsel ilişki sırasında veya enfekte olmuş biriyle yaşamada ortaya çıkar. Enfekte olmuş bir kişiyle (en az 10 dakika) doğrudan cilt teması yapılması halinde kişi uyuz böceğini vücuduna alabilir. Etkilenen kişi henüz semptom geliştirmemiş olsa bile (kaşıntı vb. durumlar) hastalığın vücuda yayılması olasıdır. Çocuk bakım tesislerinde, anaokullarında, yaşlı bakım evlerinde, askeriyelerde, okullarda, toplu yaşam alanlarında, hastanelerde, spor salonlarında, hapishanelerde ve benzeri kalabalık yaşam koşullarında yayılma riski yüksektir. Suya erişimi olmayan alanlarda ve kişisel hijyenin az olduğu ülkelerde hastalık oranları daha yüksektir.
Kabuklu uyuz hastalığı
Kabuklu uyuz hastalığı daha şiddetli bir uyuz hastalığı şeklidir. Kabuklu uyuz hastalığı tipik olarak sadece zayıf bir bağışıklık sistemi olanlarda görülür ve milyonlarca akar vücutta olabilir, bu da onları daha bulaşıcı hale getirir. Bu gibi durumlarda, kısa süreli temas sırasında veya kontamine nesnelerle enfeksiyon yayılabilir. Akar çok küçüktür ve genellikle doğrudan görünmez. Teşhisi belirti ve bulgulara dayanır.
Uyuz böceği nin yol açtığı hastalığı tedavi etmek için permetrin, krotamiton ve lindan kremleri ve ivermektin aktif maddeleri kullanılan haplar dahil olmak üzere bir dizi ilaç mevcuttur. Cinsel ilişki ve aynı evde yaşayan insanlar da aynı zamanda tedavi edilmelidir. Son üç gün içinde kullanılan yatak ve giysiler sıcak suda yıkanmalı ve sıcak kurutucuda kurutulmalıdır. Akar insan derisinde üç günden fazla yaşayamadığından daha fazla yıkamaya gerek yoktur. Semptomlar tedaviyi takiben iki ile dört hafta devam edebilir. Bu süreden sonra semptomlar devam ederse, yeniden tedavi gerekebilir.
Uyuz, saçkıran ve bakteriyel cilt enfeksiyonları ile birlikte çocuklarda en sık görülen üç cilt bozukluğundan biridir. 2015 itibarıyla yaklaşık 204 milyon insanı (dünya nüfusunun% 2,8’i) etkilemektedir. Her iki cinsiyette de eşit derecede yaygındır. Gençler ve yaşlılar daha sık etkilenmektedir. Aynı zamanda gelişmekte olan ülkelerde ve tropik iklimlerde daha sık görülür. Diğer hayvanlar insan uyuzlarını yaymazlar. Diğer hayvanlarda enfeksiyon tipik olarak biraz farklı fakat birbirleriyle ilişkili akarlardan kaynaklanır.
Uyuz Böceği ve Hastalığı İlaçlama
Uyuz böceği ve hastalığından korunmak veya mevcut evinizde bulunan sorunu çözmek için haşere ilaçlama işlemi tavsiye edilir. Eğer çok aşırı bir problem var ise evin veya o bölgenin karantina alınıp bütün yüzey ilaçlaması yapılmalıdır. İlaçlamada permetrin bazlı biyosidal intektisit ilaçlar yeterli olmaktadır. İlaçlamayı yapacak olan teknik elemanların uyuz böceği ile ilgili temel altyapısının olması gerekir, yanlış ilaçlama problemi gidermez, uzun vadede sakıncaları da olmaktadır. Çalışkan İlaçlama olarak uyuz ve akar türlerinin ilaçlamasında yılların deneyimine sahibiz, ilaçlama teklifimiz için iletişim kurabilirsiniz.
Üstteki yazımız makalenin özeti durumundadır. Daha detaylı bilgiler için alt sayfalarımızı ziyaret ediniz.